Mogelijk gemaakt door:

Rhodiola rosea

Rhodiola rosea (rozewortel, arctische wortel, gouden wortel) is een vetplant die onder meer groeit in IJsland, Groenland, Siberië en China. Binnen de traditionele geneeskunde van Scandinavische landen, de voormalige Sovjet-Unie en China staat Rhodiola rosea bekend als kruid dat de fysieke en mentale conditie verbetert, zorgt voor meer energie en veerkracht, het herstel na ziekte ondersteunt en stressgerelateerde klachten/aandoeningen zoals vermoeidheid, hoofdpijn, depressie, angst, prikkelbaarheid, impotentie, maagdarmklachten, hart- en vaatziekten en verminderde weerstand tegengaat. Rhodiola(extract) is een zogeheten adaptogeen, een ‘stress‐response modifier’ dat de niet-specifieke weerbaarheid tegen (mentale, emotionele, fysieke, chemische, biologische) stress verhoogt door het aanpassingsvermogen bij veranderende omstandigheden (adaptatie) te verbeteren. Bij acute en chronische stress vergroot rhodiola(extract) de veerkracht en stressbestendigheid.

Bronnen

Rhodiola rosea, rhodiola-extract (water en/of ethanolextract) wordt bereid uit de verse wortelstok en wortels.

Kwaliteitsaspecten

Rhodiola-extract bevat het complete spectrum van bioactieve stoffen en wordt gestandaardiseerd op minimaal 3% (soms wel 5%) rosavinen en minimaal 0,8-1,0% (soms 1,8%) salidroside. De aanwezigheid van rosavinen garandeert dat het extract afkomstig is van Rhodiola rosea en niet van een andere soort Rhodiola.

Indicaties

  • Acute stress, zoals examenstress;
  • Chonische stress met klachten/symptomen zoals langdurige vermoeidheid/uitputting, neerslachtigheid/depressie, angst, nervositeit, prikkelbaarheid, agressie, slechte concentratie, gespannen spieren, rugpijn, maagdarmklachten, hartritmestoornissen en veranderde eetlust (ongecontroleerde eetbuien, weinig eetlust);
  • Uitputting en burn-out;
  • Majeure depressie;
  • Angststoornis;
  • Stressgerelateerde seksuele disfunctie (laag libido, impotentie, vroegtijdige zaadlozing), menstruatieproblemen (amenorroe), onvruchtbaarheid en (peri)menopauzale klachten;
  • Verminderde weerstand tegen (virale) infecties bij (duur)sporters;
  • Versterken cognitie (complexe denkprocessen, alertheid, concentratie, leren, snelheid van informatieverwerking, werkcapaciteit);
  • Veroudering (betere veerkracht en stressbestendigheid, remming leeftijdsgerelateerde ziekten).

Contra-indicaties

  • Overgevoeligheid voor Rhodiola rosea;
  • Bipolaire stoornis;
  • Zwangerschap en het geven van borstvoeding.

Gebruiksadviezen

In het algemeen is een dosis tussen 100 en 500 mg per dag voldoende. Het kan goed zijn het gebruik van rhodiola-extract af en toe te onderbreken.

Interactie

  • In een humane studie met gezonde volwassenen is vastgesteld dat rhodiola-extract het cytochroom P450-enzym CYP2C9 remt, maar geen invloed heeft op CYP1A2, CYP2C19, CYP2D6 en CYP3A4. Alhoewel het effect bescheiden is, is voorzichtigheid geboden bij het gebruik van medicijnen die een smalle therapeutische index hebben (de effectieve en toxische dosis liggen dicht bij elkaar) en door CYP2C9 worden afgebroken, zoals fenytoïne, tolbutamine en warfarine. In een dierstudie had rhodiola-extract geen significante invloed op de bloedspiegel of activiteit van warfarine.
  • Het combineren van rhodiola-extract met reguliere antidepressiva zoals SSRI’s (selectieve serotonineheropnameremmers), MAO-remmers en tricyclische antidepressiva kan de serotoninespiegel te sterk verhogen en leiden tot het serotoninesyndroom. Aan de andere kant is in humane studies waargenomen dat rhodiola-extract bijwerkingen van SSRI’s en tricyclische antidepressiva sterk vermindert en een aanvullende, dosisafhankelijke antidepressieve activiteit heeft. Gebruik rhodiola-extract uitsluitend in combinatie met een regulier antidepressivum onder begeleiding van een arts.
  • Bij een milde tot matig-ernstige majeure depressie kunnen rhodiola-extract en saffraanextract uitstekend worden gecombineerd (humane studie).
  • Rhodiola rosea-extract en curcumine hebben synergetische antidepressieve en ontstekingsremmende activiteit (dierstudie).
  • Rhodiola-extract verlaagt de hematotoxiciteit (toxiciteit voor bloed) van cyclofosfamide (dierstudie).
  • De combinatie van zilverkaarsextract en rhodiola-extract helpt beter tegen menopauzale klachten, met name psychische klachten, dan zilverkaarsextract alleen (humane studie).
  • Rhodiola-extract en B-vitamines hebben synergetische pijnverlagende activiteit (dierstudie).
  • Salidroside in Rhodiola rosea beschermt tegen cardiotoxiciteit van doxorubicine (preklinische studie) en epirubicine (klinische studie).
  • Rhodiola-extract gaat morfinetolerantie en -afhankelijkheid tegen en is mogelijk een effectieve natuurlijke remedie tegen verslaving aan morfine of andere opiaten (dierstudies).
  • Rhodiola-extract verlicht psychische en lichamelijke ontwenningsverschijnselen na het stoppen met roken, mede door verhoging van de serotonerge neurotransmissie (dierstudies). Rhodiola-extract verkleint tevens de kans op een terugval (dierstudie).
  • Rhodiola-extract beschermt tegen longfibrose door bleomycine (dierstudie).
  • Rhodiola-extract (met name rosavin) beschermt tegen stralingsgeïnduceerde darmschade (dierstudie).
  • De combinatie van Ginkgo biloba-extract en Rhodiola rosea-extract heeft een significant groter effect op concentratievermogen, reactiesnelheid en kortetermijngeheugen dan ginkgo-extract en rhodiola-extract afzonderlijk (humane studie).

Veiligheid

Rhodiola-extract is een zeer veilig en niet-toxisch supplement en heeft geen significante bijwerkingen in doseringen tot 1000-1500 mg per dag. Omdat rhodiola-extract meer energie geeft, kan het beter niet aan het einde van de middag en ’s avonds worden ingenomen. Bij een hoge dosis (vanaf circa 1000-1500 mg/dag) kan slapeloosheid of prikkelbaarheid optreden. Kies voor een rhodiola-extract van hoge kwaliteit, dat gegarandeerd Rhodiola rosea bevat en niet vervuild is met andere rhodiolasoorten.

Literatuur

1. Panossian AG et al. Evolution of the adaptogenic concept from traditional use to medical systems: pharmacology of stress- and aging-related diseases. Med Res Rev. 2021;41(1):630-703.

2. Anghelescu IG et al. Stress management and the role of Rhodiola rosea: a review. Int J Psychiatry Clin Pract. 2018;22(4):242-252.

3. Pomatto LC et al. The role of declining adaptive homeostasis in ageing. J Physiol. 2017;595(24):7275-7309.

4. Konstantinos F et al. The effects of Rhodiola rosea supplementation on depression, anxiety and mood - a systematic review. Global Psychiatry 2020;3(1):1-11.

5. Kasper S et al. Multicenter, open-label, exploratory clinical trial with Rhodiola rosea extract in patients suffering from burnout symptoms. Neuropsychiatr Dis Treat. 2017;13:889-898.

6. Panossian A et al. The role of adaptogens in prophylaxis and treatment of viral respiratory infections. Pharmaceuticals (Basel). 2020;13(9):236.

7. Pu WL et al. Anti-inflammatory effects of Rhodiola rosea L.: a review. Biomed Pharmacother. 2020;121:109552.

8. Kosakowska O et al. Antioxidant and antibacterial activity of roseroot (Rhodiola rosea L.) dry extracts. Molecules. 2018;23(7):1767.

9. Zheng T et al. Beneficial effects of rhodiola and salidroside in diabetes: potential role of AMP-activated protein kinase. Mol Diagn Ther. 2019;23(4):489-498.

10. Cai T et al. Rhodiola rosea, folic acid, zinc and biotin (EndEP®) is able to improve ejaculatory control in patients affected by lifelong premature ejaculation: results from a phase I-II study. Exp Ther Med. 2016;12(4):2083-2087.

11. Lee Y et al. Anti-inflammatory and neuroprotective effects of constituents isolated from Rhodiola rosea. Evid Based Complement Altern Med. 2013;2013:514049.

12. Li Y et al. Rhodiola rosea L.: an herb with anti-stress, anti-aging, and immunostimulating properties for cancer chemoprevention. Curr Pharmacol Rep. 2017;3(6):384-395.

Terug