Mariadistel (Silybum marianum) is bij uitstek een leverkruid of levertonicum. In Europa wordt mariadistel al meer dan 2000 jaar ingezet bij uiteenlopende ziekten van lever en galblaas en ter bescherming van lever en galblaas tegen toxines en andere schadelijke invloeden. Minder bekend is dat mariadistel(extract) de glucose- en vetstofwisseling ondersteunt en geschikt is voor de preventie en (aanvullende) behandeling van metabool syndroom en diabetes mellitus en daarmee samenhangende complicaties. Tevens kan mariadistel ingezet worden bij onder meer dyspepsie, ulcus pepticum, hooikoorts, reumatoïde artritis, obsessieve-compulsieve stoornis, tweedegraads brandwonden en uiteenlopende huidaandoeningen.
Preklinische studies suggereren bovendien dat mariadistel een gunstige invloed heeft op onder meer hart- en vaatziekten, auto-immuunziekten (zoals multiple sclerose), onvruchtbaarheid, endometriose, goedaardige prostaatvergroting, ARDS (acute respiratory distress syndrome), candidiasis, ouderdomsslechthorendheid (preventie), kanker en hersenaandoeningen (waaronder depressie, de ziekte van Parkinson en de ziekte van Alzheimer).
Mariadistel heeft onder meer antioxidatieve, ontstekingsremmende, immunomodulerende, fibrose remmende, neuroprotectieve, anticarcinogene en cholesterolverlagende effecten, bevordert de galafscheiding en beschermt onder meer lever, alvleesklier, hart, longen, nieren en hersenen.
Mariadistel bevat silymarin, bestaande uit verschillende (vetoplosbare) flavonolignanen (met name silybine, isosilybine, silicristine en silydianine); verder bevat mariadistel onder meer flavonoïden, fenolderivaten, betaïne, trimethylglycine, saponinen en fytosterolen. Ondanks dat flavonolignanen (silymarin) worden beschouwd als de belangrijkste medicinale inhoudsstoffen zijn de gezondheidseffecten van mariadistel waarschijnlijk toe te schrijven aan (synergie tussen) een veel breder spectrum aan inhoudsstoffen.
Extract uit de vruchten/zaden van Silybum marianum. Bij het extractieproces is het belangrijk dat zowel de lipofiele (flavonolignanen) als hydrofiele (fenolderivaten, flavonoïden) inhoudsstoffen worden verzameld. Silymarin bestaat voor ongeveer een derde uit silybine, de belangrijkste medicinale stof in mariadistelextract.
Overgevoeligheid voor planten uit de Asteraceae-familie.
Algemene adviesdosering: 250-1000 mg/dag, verdeeld over de dag bij een maaltijd in te nemen.
Mariadistel(extract) is zeer veilig als de algemene adviesdosering wordt aangehouden en is waarschijnlijk veilig in een dosering tot 2100 mg/dag. Het kruid kent een lange traditie van gebruik en wordt ook toegepast bij kinderen (paddenstoelvergiftiging), vrouwen die zwanger zijn (intrahepatische cholestase) of borstvoeding geven (bevorderen lactatie) en bij ouderen boven 75 jaar. Het gebruik van mariadistelextract kan in een enkel geval gepaard gaan met milde maagdarmklachten. In dat geval de dosering verlagen of het gebruik (tijdelijk) staken. Bij overgevoeligheid voor mariadistel kan huiduitslag optreden.
1. Kidd P et al. A review of the bioavailability and clinical efficacy of milk thistle phytosome: a silybin-phosphatidylcholine complex (Siliphos). Altern Med Rev. 2005;10(3):193-203.
2. Frederico A et al. Silymarin/Silybin and chronic liver disease: a marriage of many years. Molecules 2017;22(2):191.
3. Zhong S et al. The therapeutic effect of silymarin in the treatment of nonalcoholic fatty disease: a meta-analysis (PRISMA) of randomized control trials. Medicine (Baltimore). 2017;96(49):e9061.
4. Vahabzadeh M et al. Effects of silymarin on metabolic syndrome: a review. J Sci Food Agric. 2018;98(13):4816-4823.
5. Hadi A et al. The effects of silymarin supplementation on metabolic status and oxidative stress in patients with type 2 diabetes mellitus: a systematic review and meta-analysis of clinical trials. Complement Ther Med. 2018;41:311-319.
6. Stolf AM et al. Effects of silymarin on diabetes mellitus complications: a review. Phytother Res. 2017;31(3):366-374.
7. Borrelli F et al. The plant kingdom as a source of anti-ulcer remedies. Phytother Res. 2000;14(8):581-91.
8 akhshaee M et al. Effect of silymarin in the treatment of allergic rhinitis. Otolaryngol Head Neck Surg. 2011;145(6):904-9.
9 havandi M et al. Silymarin (Livergol®) decreases disease activity score in patients with rheumatoid arthritis: a non-randomized single-arm clinical trial. Iran J Allergy Asthma Immunol. 2017;16(2):99-106.
10. Mahmoodi-Nesheli M et al. Adjuvant effect of oral Silymarin on patients' wound healing process caused by thermal injuries. Caspian J Intern Med. 2018;9(4):341-346.
11. Dorjay K et al. Silymarin: An interesting modality in dermatological therapeutics. Indian J Dermatol Venereol Leprol. 2018;84(2):238-243.
12. Jowkar F et al. Can we consider silymarin as a treatment option for vitiligo? A double-blind controlled randomized clinical trial of phototherapy plus oral Silybum marianum product versus phototherapy alone. J Dermatolog Treat. 2020;31(3):256-260.
13. Shie Morteza M et al. Efficacy and safety of oral silymarin in comparison with oral doxycycline and their combination therapy in the treatment of acne vulgaris. Dermatol Ther. 2019;32(6):e13095.
14. Liu CH et al. Antiviral activities of silymarin and derivatives. Molecules. 2019;24(8):1552.
15. Lalani SS et al. Antiviral activity of silymarin in comparison with baicalein against EV-A71. BMC Complement Med Ther. 2020;20(1):97.
16. Darvishi-Khezri H et al. Iron-chelating effect of silymarin in patients with β-thalassemia major: A crossover randomised control trial. Phytother Res. 2018;32(3):496-503.
17. Firuzi O et al. Effects of silymarin on biochemical and oxidative stress markers in end-stage renal disease patients undergoing peritoneal dialysis. Hemodial Int. 2016;20(4):558-563.
18. Grant JE et al. Silymarin treatment of obsessive-compulsive spectrum disorders. J Clin Psychopharmacol. 2015;35(3):340-2.
19. Taleb A et al. Antioxidant effects and mechanism of silymarin in oxidative stress induced cardiovascular diseases. Biomed Pharmacother. 2018;102:689-698.
20. Guo H et al. Silymarin's inhibition and treatment effects for Alzheimer's disease. Molecules. 2019;24(9):1748.
21. Ullah H et al. Anti-parkinson potential of silymarin: mechanistic insight and therapeutic standing. Front Pharmacol. 2018;9:422.
22. Zarif-Yeganeh M et al. Clinical role of silymarin in oxidative stress and infertility: a short review for pharmacy practitioners. J Res Pharm Pract. 2019;8(4):181-188.
23. Jouhari S et al. Effects of silymarin, cabergoline and letrozole on rat model of endometriosis. Taiwan J Obstet Gynecol. 2018;57(6):830-835.
24. Shariati M et al. Silymarin restores regulatory T cells (Tregs) function in multiple sclerosis (MS) patients in vitro. Inflammation. 2019;42(4):1203-1214.
25. Navabi F et al. Immunoregulatory effects of silymarin on proliferation and activation of Th1 cells isolated from newly diagnosed and IFN-ß1b-treated MS patients. Inflammation. 2019;42(1):54-63.
26. Keyhanmehr N et al. The effects of silymarin and cyclosporine A on the proliferation and cytokine production of regulatory T cells. Immunol Invest. 2019;48(5):533-548.
27. Janeczko M et al. Silymarin, a popular dietary supplement shows anti-candida activity. Antibiotics (Basel). 2019;8(4):206.
28. Tavanai E et al. Protective effects of silymarin against age-related hearing loss in an aging rat model. Indian J Otolaryngol Head Neck Surg. 2019;71(S2):1248-1257.
29. Delmas D et al. Silymarin and cancer: a dual strategy in both in chemoprevention and chemosensitivity. Molecules. 2020;25(9):2009.
30. El-Ashmawy NE et al. Modulatory effect of silymarin on apoptosis in testosterone-induced benign prostatic hyperplasia in rats. Pathol Oncol Res. 2020;26(3):1947-1956.
31. Zhu Z et al. Silymarin mitigates lung impairments in a rat model of acute respiratory distress syndrome. Inflammopharmacology. 2018;26(3):747-754.
32. Ferreira A et al. Silymarin as a flavonoid-type P-glycoprotein inhibitor with impact on the pharmacokinetics of carbamazepine, oxcarbazepine and phenytoin in rats. Drug Chem Toxicol. 2019 Apr 25:1-12.
33. Gurley BJ et al. Pharmacokinetic herb-drug interactions (part 2): drug interactions involving popular botanical dietary supplements and their clinical relevance. Planta Med. 2012;78(13):1490-514.
34. Elyasi S et al. Effect of oral silymarin administration on prevention of radiotherapy induced mucositis: a randomized, double-blinded, placebo-controlled clinical trial. Phytother Res. 2016;30(11):1879-1885.
35. Tao L et al. Prophylactic therapy of silymarin (milk thistle) on antituberculosis drug-induced liver injury: a meta-analysis of randomized controlled trials. Can J Gastroenterol Hepatol. 2019;2019:3192351.
36. Li Y et al. Effects of silymarin on the in vivo pharmacokinetics of simvastatin and its active metabolite in rats. Molecules. 2019;24(9):1666.
37. Okda TM et al. Ginger potentiates the effects of silymarin on liver fibrosis induced by CCL4: the role of galectin-8. Eur Rev Med Pharmacol Sci. 2019;23(2):885-891.
38. Girardi B et al. Silymarin, boswellic acid and curcumin enriched dietetic formulation reduces the growth of inherited intestinal polyps in an animal model. World J Gastroenterol. 2020;26(14):1601-1612.
39. de Souza Santos V et al. Silymarin protects against radiocontrast-induced nephropathy in mice. Life Sci. 2019;228:305-315.
40. Li D et al. Silymarin attenuates cigarette smoke extract-induced inflammation via simultaneous inhibition of autophagy and ERK/p38 MAPK pathway in human bronchial epithelial cells. Sci Rep. 2016;6:37751.
41. Zakariaei Z. Silymarin as a promising potential therapeutic agent for treatment of patients with paraquat poisoning: an issue that merits further research. Adv J Emerg Med. 2019;4(2):e16.
42. Soleimani V et a. Safety and toxicity of silymarin, the major constituent of milk thistle extract: an updated review. Phytother Res. 2019;33(6):1627-1638.