In Oost-Azië (Korea, China, Japan) wordt de wortel van Panax ginseng (Chinese/Koreaanse ginseng) al duizenden jaren gebruikt bij uiteenlopende gezondheidsklachten en ziekten, zoals algemene zwakte, koude ledematen, gebrek aan eetlust, hartkloppingen, slapeloosheid, kortademigheid, impotentie, onvruchtbaarheid, diabetes en hartfalen. Panax betekent ‘geneest alles’, ginseng is afgeleid van het Chinese woord ‘renshen’ (ren is mens, shen plantenwortel) en verwijst naar de vorm van de wortel die doet denken aan de benen van een mens. Alleen planten van het geslacht Panax (behorende tot de klimopfamilie of Araliaceae) behoren tot de ‘echte’ ginseng. Ginseng is een belangrijk tonicum/adaptogeen en versterkt de ‘primaire chi’ en ‘chi’ van alle organen, vooral van long en milt. In de TCM (Traditionele Chinese Geneeskunde) wordt ginseng vaak ingezet bij ernstige aandoeningen en hevige, acute klachten.
Verse ginsengwortel wordt meestal verwerkt tot witte of rode ginseng. Witte ginseng is poeder van de gedroogde wortel of een droogextract (water/ethanol) van de wortel. Rode ginseng is een paar uur gestoomd (100 °C) voorafgaande aan extractie en droging.
Triterpene saponinen, beter bekend als ginsenosides, zijn de belangrijkste medicinale inhoudsstoffen in ginseng. Ginsengextract kan worden gestandaardiseerd op ginsenosides (bijvoorbeeld 4% of 8%). Wetenschappers hebben meer dan 50 verschillende ginsenosides gevonden in ginseng; door het stomen van de wortel bevat rode ginseng (deels) andere ginsenosides dan witte ginseng. Daarnaast bevat ginsengwortel andere bioactieve stoffen waaronder polysachariden (zoals panaxanen), polypeptiden, alkaloïden en diacetylenen (waaronder panaxynol en panaxytriol). Ginsenosides worden opgenomen en gemetaboliseerd door darmbacteriën; mogelijk hebben met name bacteriële metabolieten van ginsenosides medicinale effecten. Preklinische studies hebben aangetoond dat ginseng(extract) onder meer celbeschermende, antioxidatieve, ontstekingsremmende, immunomodulerende, antimicrobiële, anticarcinogene, endocriene en neuroprotectieve effecten heeft. Een dierstudie suggereert dat Panax ginseng BPH (benigne prostaathyperplasie) remt. Als adaptogeen helpt ginseng beter bestand te zijn tegen lichamelijke en psychische stress en beter te presteren. Ook gaat ginseng veroudering tegen. In een Koreaanse prospectieve cohortstudie (met een duur van 18,8 jaar) was (langdurige) inname van ginseng door oudere mannen geassocieerd met een significante daling van de sterftekans.
Wortel van Panax ginseng Meyer, Araliaceae
Panax ginseng wordt wereldwijd door een groot aantal mensen gebruikt. Het fytotherapeuticum is veilig in de geadviseerde doseringen. Mogelijke bijwerkingen (vooral bij te hoge doseringen) zijn maagdarmklachten (diarree, braken, buikpijn), slapeloosheid, hoofdpijn, nervositeit, agitatie, hartkloppingen, hoge bloeddruk, oedeem en gebrek aan concentratie. Verlaag de dosis of stop met het gebruik van ginseng.
1. Choi KT. Botanical characteristics, pharmacological effects and medicinal components of Korean Panax ginseng C A Meyer. Acta Pharmacol Sin. 2008;29(9):1109-18.
2. Kiefer D et al. Panax ginseng. Am Fam Physician. 2003;68(8):1539-42. Review.
3. Radad K et al. Use of ginseng in medicine with emphasis on neurodegenerative disorders. J Pharmacol Sci. 2006;100(3):175-86.
4. Cho IH. Effects of Panax ginseng in neurodegenerative diseases. J Ginseng Res. 2012;36(4):342-53.
5. Kim JH. Cardiovascular diseases and Panax ginseng: a review on molecular mechanisms and medical applications. J Ginseng Res. 2012;36(1):16-26.
6. Luo P et al. The long-term consumption of ginseng extract reduces the susceptibility of intermediate-aged hearts to acute ischemia reperfusion injury. PLoS One. 2015;10(12):e0144733.
7. Shergis JL et al. Therapeutic potential of Panax ginseng and ginsenosides in the treatment of chronic obstructive pulmonary disease. Complement Ther Med. 2014;22(5):944-53.
8. Leung KW et al. Ginseng and male reproductive function. Spermatogenesis. 2013;3(3):e26391.
9. El-Mehi A et al. Modulating role of Panax ginseng in experimentally induced benign prostatic hyperplasia in adult male albino rats. Austin J Anat. 2015;2(1):1030.
10. Kim SY et al. Effects of red ginseng supplementation on menopausal symptoms and cardiovascular risk factors in postmenopausal women: a double-blind randomized controlled trial. Menopause. 2012;19(4):461-6.
11. Song MY et al. Influence of Panax ginseng on obesity and gut microbiota in obese middle-aged Korean women. J Ginseng Res. 2014;38(2):106-15.
12. Huu Tung N et al. Pharmacological effects of ginseng on liver functions and diseases: a minireview. Evid Based Complement Alternat Med. 2012;2012:173297.
13. Lee TK et al. Radioprotective potential of ginseng. Mutagenesis. 2005;20(4):237-43.
14. Yi SW et al. Association between ginseng intake and mortality: Kangwha cohort study. J Altern Complement Med. 2009;15(8):921-8.