De rode zonnehoed (Echinacea purpurea), oorspronkelijk afkomstig uit Noord-Amerika, geniet in Europa al geruime tijd grote populariteit als remedie tegen verkoudheid en griep. Echinacea activeert het immuunsysteem en vermindert het de duur en ernst van de klachten. Waarschijnlijk helpt echinacea ook preventief, vooral als het in combinatie met vitamine C wordt ingenomen. Daarnaast kan echinacea worden gebruikt voor de (aanvullende) behandeling van andere infecties zoals bronchitis, bijholteontsteking, candidiasis, urineweginfecties en opflakkeringen van COPD. Voorafgaande en tijdens een lange vliegreis ingenomen, verlaagt echinacea de kans op luchtwegklachten. Echinacea heeft weerstandsverhogende, antimicrobiële (virussen, schimmels, bacteriën, parasieten), antioxidatieve, ontstekingsremmende, pijnstillende en wondhelende eigenschappen. Antimicrobiële activiteit is vastgesteld tegen onder meer griepvirus, coronavirus, rhinovirus (hoge dosis), herpesvirus, Streptococcus pyogenes, Hemophilus influenzae, Legionella pneumoniae, Propionibacterium acnes, Clostridium difficile, Leishmania donovani, Trypanosoma brucei en Candida albicans. Ook gaat echinacea overmatige slijmproductie tegen, geïnduceerd door het rhinovirus.
Zowel de wortel als bovengrondse delen van de plant worden gebruikt voor medicinale doeleinden; deze bevatten een breed spectrum aan (synergetisch) werkzame stoffen zoals alkylamiden, polysachariden (heteroxylaan, arabinogalactaan) en cafeïnezuurderivaten (cichoreizuur, echinacoside, cynarine). Wetenschappers hebben onder meer vastgesteld dat alkylamiden en polysacchariden de aangeboren afweer versterken (waaronder activering macrofagen en toename fagocytose-activiteit, toename natural killercellen en granulocyten) en een ontstekingsremmende werking hebben, cafeïnezuurderivaten antioxidatieve en ontstekingsremmende effecten hebben en polysacchariden en cichoreizuur de verworven afweer versterken (B-celfunctie).
Extract uit de wortel (en eventueel bovengrondse delen) van Echinacea purpurea met zowel de vetoplosbare als wateroplosbare werkzame bestanddelen.
Algemene adviesdosering: 140-840 mg/dag innemen bij de maaltijd
Echinacea is zeer veilig in gebruik, zeker in de geadviseerde doseringen. Wees terughoudend met het gebruik van echinacea tijdens het eerste trimester van de zwangerschap en bij het geven van borstvoeding. Veelal wordt geadviseerd echinacea niet langdurig te gebruiken (langer dan 6 weken). Waarschijnlijk is langdurig gebruik geen probleem (zie referentie 6).
1. Hudson JB. Applications of the phytomedicine Echinacea purpurea (Purple Coneflower) in infectious diseases. J Biomed Biotechnol. 2012;2012:769896.
2. Kumar A et al. Pharmacotherapeutics of Echinacea purpurea: gardening shelf to clinic. J Pharm Educ Res. 2011;2(2):45-54.
3. Shah SA et al. Evaluation of echinacea for the prevention and treatment of the common cold: a meta-analysis. Lancet Infect Dis. 2007;7(7):473-80. Erratum in: Lancet Infect Dis. 2007;7(9):580.
4. Tiralongo E et al. Randomised, double blind, placebo-controlled trial of echinacea supplementation in air travellers. Evid Based Complement Alternat Med. 2012;2012:417267.
5. Isbaniah F et al. Echinacea purpurea along with zinc, selenium and vitamin C to alleviate exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease: results from a randomized controlled trial. J Clin Pharm Ther. 2011;36(5):568-76.
6. Echinacea. Altern Med Rev. 2001;6(4):411-4.