Mogelijk gemaakt door:

Bèta-sitosterol

Fytosterolen (plantensterolen) zijn lipofiele stoffen in de celmembranen van planten met een soortelijke biochemische structuur als cholesterol. Er zijn meer dan 100 verschillende fytosterolen bekend; bèta-sitosterol is de meest voorkomende fytosterol. Bèta-sitosterol heeft cholesterolverlagende, ontstekingsremmende, immunomodulerende, antioxidatieve, angstremmende, pijnstillende, kankerremmende, weerstandsverhogende, antimicrobiële, neuroprotectieve en antidiabetische effecten.

Dat bèta-sitosterol symptomatische goedaardige prostaatvergroting (LUTS/BPH) verlicht, is mede te danken aan ontstekingsremmende, antioxidatieve en anti-androgene effecten (bèta-sitosterol remt het enzym 5-alfareductase). Daarbij verlaagt bèta-sitosterol mogelijk de kans op prostaatkanker en kan bèta-sitosterol (in combinatie met zaagpalmextract) androgene alopecia remmen. In tegenstelling tot de vele gepubliceerde preklinische studies is het aantal klinische studies met bèta-sitosterol vooralsnog beperkt.

Bronnen

Onder meer pygeumbast, zaagpalmbessen, tarwekiemen, noten, bonen, avocado en boekweit bevatten bèta-sitosterol.

Indicaties

  • LUTS (lagere urinewegsymptomen) bij BPH (benigne prostaathyperplasie, goedaardige prostaatvergroting)
  • Androgene alopecia / alopecia androgenetica
  • Hypercholesterolemie
  • Ulcus pepticum

Contra-indicaties

  • Overgevoeligheid voor bèta-sitosterol
  • Sitosterolemie
  • Zwangerschap en het geven van borstvoeding (ontbreken veiligheidsgegevens)

Gebruiksadviezen

  • Algemene adviesdosis: 60-3000 mg/dag
  • LUTS/BPH: 60-195 mg/dag
  • Hypercholesterolemie: 800-2000 mg/dag

Interactie

  • Bèta-sitosterol heeft een cholesterolverlagende werking. Mensen die cholesterolverlagende medicatie gebruiken, dienen hiermee rekening te houden.
  • Bèta-sitosterol beschermt tegen alcoholgeïnduceerde leverschade (dierstudie).
  • De combinatie van bèta-sitosterol en gemcitabine heeft synergetische activiteit tegen pancreaskanker (preklinische studies).

Veiligheid

Suppletie met bèta-sitosterol in een dosis zoals genoemd bij de gebruiksadviezen, is veilig en wordt in de regel goed verdragen. Soms treden (milde) maagdarmklachten op. De ADI (acceptable daily intake) is vastgesteld op circa 40 mg/kg/dag.

Literatuur

  1. Gupta E. β-Sitosterol: predominant phytosterol of therapeutic potential. Innovations in Food Technology. 2020:465-477.
  2. Bin Sayeed MS et al. Critical analysis on characterization, systemic effect, and therapeutic potential of beta-sitosterol: a plant-derived orphan phytosterol. Medicines (Basel). 2016;3(4):29.
  3. Sudeep HV et al. A double blind, placebo-controlled randomized comparative study on the efficacy of phytosterol-enriched and conventional saw palmetto oil in mitigating benign prostate hyperplasia and androgen deficiency. BMC Urol. 2020;20(1):86.
  4. Wilt TJ et al. Beta-sitosterol for the treatment of benign prostatic hyperplasia: a systematic review. BJU Int. 1999;83:976-83.
  5. Wilt T et al. Beta-sitosterols for benign prostatic hyperplasia. Cochrane Database Syst Rev. 2000;(2):CD001043.
  6. von Holtz RL et al. Beta-Sitosterol activates the sphingomyelin cycle and induces apoptosis in LNCaP human prostate cancer cells. Nutr Cancer. 1998;32(1):8-12.
  7. Prager N et al. A randomized, double-blind, placebo-controlled trial to determine the effectiveness of botanically derived inhibitors of 5-alpha-reductase in the treatment of androgenetic alopecia. J Altern Complement Med. 2002;8(2):143-52.
  8. Chen S et al. Serum cholesterol-lowering activity of beta-sitosterol laurate is attributed to the reduction of both cholesterol absorption and bile acids reabsorption in hamsters. J Agric Food Chem. 2020;68(37):10003-10014.
  9. Tovey FI et al. Dietary phytosterols protective against peptic ulceration. Gastroenterology Res. 2011;4(4):149-156.
  10. Tovey FI. Role of dietary phospholipids and phytosterols in protection against peptic ulceration as shown by experiments on rats. World J Gastroenterol. 2015;21(5):1377-84.
  11. Sun Y et al. Beta-sitosterol alleviates inflammatory response via inhibiting the activation of ERK/p38 and NF-kappaB pathways in LPS-exposed BV2 cells. Biomed Res Int. 2020;2020:7532306.
  12. Liu R et al. Beta-sitosterol modulates macrophage polarization and attenuates rheumatoid inflammation in mice. Pharm Biol. 2019;57(1):161-168.
  13. Babu S et al. An update on β-sitosterol: a potential herbal nutraceutical for diabetic management. Biomed Pharmacother. 2020;131:110702.
  14. Lin F et al. Beta-sitosterol protects against myocardial ischemia/reperfusion injury via targeting PPARgamma/NF-kappaB signalling. Evid Based Complement Alternat Med. 2020;2020:2679409.
  15. Panayotis N et al. Beta-sitosterol reduces anxiety and synergizes with established anxiolytic drugs in mice. Cell Rep Med. 2021;2(5):100281.
  16. Ayaz M et al. Anti-alzheimer's studies on beta-sitosterol isolated from Polygonum hydropiper L. Front Pharmacol. 2017;8:697.
  17. Alvarez-Sala A et al. Apoptotic effect of a phytosterol-ingredient and its main phytosterol (beta-sitosterol) in human cancer cell lines. Int J Food Sci Nutr. 2019;70(3):323-334.
  18. Chen Z et al. Beta-sitosterol attenuates liver injury in a rat model of chronic alcohol intake. Arch Pharm Res. 2020;43(11):1197-1206.
  19. Cao ZQ et al. Beta-sitosterol and gemcitabine exhibit synergistic anti-pancreatic cancer activity by modulating apoptosis and inhibiting epithelial-mesenchymal transition by deactivating Akt/GSK-3beta signaling. Front Pharmacol. 2019;9:1525.
Terug