07-01-2025
Uit onderzoek komt vitamine A naar voren als een belangrijk nutriënt voor het cognitief functioneren. Een adequate vitamine A-inname is onder meer van belang voor neuroplasticiteit en daarom essentieel voor leren en geheugen. De precieze rol van vitamine A bij de preventie van cognitieve achteruitgang is echter nog onduidelijk. Een recente preklinische studie onderzocht of vitamine A de ontwikkeling van alzheimerpathologie en daaruit voortvloeiende gedragsstoornissen in muizen kan beïnvloeden. De onderzoekers lieten zien dat een vitamine A-verrijkt dieet tot behoud van cognitie en minder ophoping van bèta-amyloïd, de zogenoemde amyloïde plaques, in de hersenen leidt.
Muismodel
Muizen met een genetische aanleg voor alzheimer (APP/PS1-muizen) werden verdeeld in groepen met een vitamine A-deficiënt dieet, een standaard dieet met 4 ie/g vitamine A en een vitamine A-verrijkt dieet (15 ie/g). Gedurende de interventie (12 weken) werden veranderingen in de darmmicrobiota geanalyseerd. Bloedmarkers voor darmpermeabiliteit (diamineoxidase en lactaat) en ontsteking (TNF-alfa, IL-1-bèta en Il-6) werden gemeten. Ten slotte werden de proefdieren onderworpen aan een cognitietest (Morris water maze) en werd hun hersenweefsel onderzocht op de aanwezigheid van amyloïde plaques.
Beter leren en geheugen
Vitamine A veranderde de microbiële samenstelling. De onderzoekers beschrijven een toename van bacteriesoorten die geassocieerd zijn met een anti-inflammatoire werking. De markers voor darmpermeabiliteit evenals de ontstekingsmarkers waren significant lager bij de muizen die vitamine A kregen. Bovendien presteerden deze muizen significant beter in de cognitietest. Hun hersenen vertoonde significant minder amyloïde plaques die zijn geassocieerd met de ziekte van Alzheimer.
Vertalen naar mensen
Deze studie in een diermodel suggereert dat vitamine A-suppletie niet alleen de darmgezondheid verbetert maar ook de ontwikkeling van alzheimergerelateerde veranderingen tegengaat. In muizen met een hoog risico op alzheimer bleek vitamine A een beschermende werking te hebben door onder andere inflammatie te beperken. Hoewel dierstudies veelbelovend zijn, zijn er nog geen klinische onderzoeken bij mensen die de effecten van vitamine A op alzheimer bevestigen. Epidemiologische studies wijzen echter uit dat voldoende vitamine A-inname belangrijk kan zijn om neurodegeneratieve ziekten te voorkomen of vertragen.
Referenties
Wang ZL et al. Dietary vitamin A modifies the gut microbiota and intestinal tissue transcriptome, impacting intestinal permeability and the release of inflammatory factors, thereby influencing Aβ pathology. Front Nutr. 2024;11:1367086.
Moramarco F et al. Retinoic acid regulation of homoeostatic synaptic plasticity and its relationship to cognitive disorders. J Mol Endocrinol. 2023;72:e220177.
Terug