16-03-2020
Preklinische (in-vitro, in-vivo) studies hebben aangetoond dat berberine een breedspectrum antivirale activiteit heeft en effectief is tegen het binnendringen in de gastheercel en daarop volgende replicatie van veel virussen. Berberine kan ter preventie van een virusinfectie of bij een bestaande virusinfectie worden gebruikt.
Belangrijke antivirale werkingsmechanismen van berberine zijn het remmen van celprocessen die een virus gebruikt voor replicatie in de gastheercel. Zoals de virusgeïnduceerde activering van MAPK-signaalroutes (mitogen-activated protein kinase) en autofagie (opruimsysteem in de cel).
Berberine heeft significante antimicrobiële activiteit (met name in het maagdarmkanaal) tegen pathogene bacteriën, virussen, schimmels en parasieten (protozoa, wormen), terwijl het veilig is voor lichaamscellen en gunstige darmbacteriën zoals lactobacillen en bifidobacteriën ongemoeid laat. Berberine remt diarree, veroorzaakt door bacteriële (entero)toxines (afkomstig van bijvoorbeeld E.coli of Vibrio cholerae), door bacteriën te remmen of doden, het verlies van vocht en elektrolyten uit de ontstoken darmwand tegen te gaan (versterking tight junctions) en de (versnelde) darmperistaltiek te vertragen. Een dosis vanaf 1200 mg berberine zorgt bij mensen voor significante verlenging van de (dunne)darmpassagetijd.
Berberine kan uitstekend samen met andere antimicrobiële middelen worden ingezet, waarbij berberine vaak een additief of synergetisch effect heeft.
Remming van aanhechting van micro-organismen aan gastheercellen (biofilmvorming) is te bereiken met een (veel) lagere dosis berberine dan die nodig is voor het remmen van vermeerdering, of het doden van micro-organismen. Bij naar schatting 80% van alle klinische infecties (met bacteriën, schimmels, protozoa of virussen) speelt biofilmvorming een belangrijke rol in het ziekteproces. Berberine kan in lagere dosis worden ingenomen als antimicrobiële profylaxe (remming biofilmvorming) en in hogere dosis als antimicrobiële therapie (tevens remmen en eventueel doden van micro-organismen). Gebruikelijke doseringen zijn 200-2000 mg berberine per dag.
Onder meer de volgende virussen zijn gevoelig voor berberine: