Mogelijk gemaakt door:

ASU

natuurlijke remedie bij osteoartritis

01-feb-2010

Samenvatting

ASU is een natuurlijk plantaardig extract en bestaat uit de niet-verzeepbare fractie van avocado- en sojaboonolie (Avocado/Soybean Unsaponifiables, ASU). In wetenschappelijke studies is aangetoond dat ASU zorgt voor pijnverlichting en functieverbetering bij osteoartritis (van knie en heup). Ook zijn er aanwijzingen dat ASU het ziekteproces remt. In Europa behoort ASU tot de meest gebruikte voedingssupplementen bij osteoartritis.(1) Tevens wordt ASU aanbevolen bij osteoartritis door de American College of Rheumatology (ACR) en de European League Against Rheumatism (EULAR).(2) in Nederland is ASU nog relatief onbekend.

Osteoartritis

Een gezonde knie
Figuur 1. Een gezonde knie.

Osteoartritis of (osteo)artrose (in de volksmond gewrichtsslijtage genoemd) is een degeneratieve (reumatische) gewrichtsontsteking waarbij het gewrichtskraakbeen geleidelijk in kwantiteit en kwaliteit afneemt. Kraakbeen fungeert als kussen tussen botten, waardoor het gewricht soepel en pijnvrij kan bewegen. Kraakbeenafbraak, ontsteking van het synovium (het slijmvlies dat de gewrichtsholte bekleedt) en botremodellering leiden tot pijn, zwelling en/of stijfheid en verminderde beweeglijkheid van de aangetaste gewrichten (met name vingers, rug, heup, enkel, knie). Osteoartritis begint meestal bij mensen boven 45 jaar. Bij circa 70% van de mensen boven 65 jaar is op de rontgenfoto te zien dat er sprake is van (enige mate van) osteoartritis; niet iedereen heeft daar overigens klachten van. Naast veroudering dragen allerlei factoren bij aan het ontstaan en de verergering van osteoartritis zoals overgewicht, gewrichtsletsel (beschadiging van een gewrichtsband, botbreuk), mechanische stress (sport, RSI), erfelijke aanleg, (aangeboren) gewrichtsafwijkingen, spierzwakte en endocriene aandoeningen (diabetes mellitus, hypothyroidie, ziekte van Wilson).

Pijnbestrijding

Pijn is de belangrijkste klacht van osteoartritis en geeft een goede indicatie van de mate van lichamelijke beperking. Osteoartritis is niet te genezen. De behandeling richt zich op het verlichten van klachten (pijn, bewegingsbeperking, stijfheid) en, indien mogelijk, het remmen van de ziekteprogressie. Standaardmedicijnen tegen osteoartritis zijn NSAID’s (niet-steroide ontstekingsremmers) en analgetica (waaronder paracetamol). Deze pijnstillers, die langdurig moeten worden gebruikt, hebben ongewenste bijwerkingen. NSAID’s verlichten weliswaar klachten van osteoartritis, maar verhogen ondertussen de snelheid van gewrichtsslijtage.(3) NSAID’s kunnen maagzweren, maagdarmbloedingen, nier- en huidafwijkingen veroorzaken. Paracetamol (acetaminophen) is in verband gebracht met leverbeschadiging en een verhoogde kans op astma en COPD. Paracetamol en NSAID’s verhogen de kans op hoge bloeddruk bij vrouwen. Ieder jaar overlijden in Nederland 160 mensen wegens bijwerkingen van NSAID’s en worden enkele duizenden in het ziekenhuis opgenomen. De behoefte aan natuurlijke middelen zonder riskante bijwerkingen is dan ook groot.

ASU wordt gerekend tot de SYSADOA

Een van die middelen is ASU, dat bestaat uit de niet-verzeepbare fractie van avocado- en sojaboonolie in een verhouding van 1:2.(4) Deze fractie is verkregen na hydrolyse van avocado- en sojaboonolie. Er is sprake van synergie tussen componenten uit avocado en sojabonen; een juiste verhouding tussen de verschillende componenten is hierbij belangrijk. Welke actieve ingredienten het plantaardige extract precies bevat, is nog onduidelijk. Het gaat vermoedelijk vooral om fytosterolen zoals beta-sitosterol, campesterol en stigmasterol.(5)

ASU wordt gerekend tot de SYSADOA (Symptomatic Slow Acting Drugs of OsteoArthritis), natuurlijke supplementen die symptomen (pijn, zwelling, stijfheid, bewegingsbeperking) van osteoartritis effectief verminderen, maar die langer moeten worden ingenomen dan reguliere pijnstillers (enkele maanden) om effect te hebben. Voordeel is dat ASU geen noemenswaardige bijwerkingen heeft en het ziekteproces kan vertragen. Andere SYSADOA zijn onder meer glucosamine en chondroitine.

Overtuigend wetenschappelijk bewijs

Het wetenschappelijk bewijs dat ASU effectief is bij osteoartritis is overtuigend.(6-8) Vier klinische studies van hoge kwaliteit hebben aangetoond dat ASU klachten van osteoartritis in knie en heup significant verlicht en de behoefte aan NSAID’s verlaagt. Ook zijn er aanwijzingen uit klinisch onderzoek dat ASU de ziekteprogressie remt (minder snelle vernauwing gewrichtsspleet bij ernstige osteoartritis van de heup).(4,8-13) In een meta-analyse uit 2008 zijn de vier gerandomiseerde placebogecontroleerde studies uitvoerig beschreven en geanalyseerd.(14) Wetenschappers onderzochten de effectiviteit van ASU (300 mg per dag), vergeleken met placebo, bij osteoartritis van heup (41,4%) of knie (58,6%). In totaal 664 proefpersonen namen deel aan de vier studies, die 3 tot 12 maanden duurden. De resultaten van twee belangrijke uitkomstmaten, te weten pijnverandering (op een visuele analoge schaal: VAS) en Lequesne index (maat voor de ernst van artrose, gebaseerd op 10-12 vragen), werden samengevat in de (gezamenlijke) effectgrootte (ES, Effect Size, grootte van het therapeutische effect). Een ES van 0,2 staat voor een klein therapeutisch effect, 0,5 is een matig/ redelijk groot effect en een waarde groter dan 0,8 is een groot effect. Suppletie met ASU zorgde voor significante afname van gewrichtspijn met circa 11% en een effectgrootte van 0,39. Dit betekent dat ASU een klinisch relevant therapeutisch effect heeft. ASU leidde tot significante verbetering van de Lequesne index met een effectgrootte van maar liefst 0,54. ASU werkt waarschijnlijk iets beter bij knie-artrose dan bij heupartrose. De studies laten zien dat ASU een uitstekend alternatief is voor reguliere pijnstillers, waaronder paracetamol.(14)

Structuur-modificerende effecten

Dierstudies en laboratoriumonderzoek leveren bewijzen dat ASU klachten van osteoartritis verlicht door het ontstekingsproces en de afbraak van kraakbeen te remmen en de opbouw en reparatie van kraakbeen te bevorderen.(1,2,4,5,15-18) Dit impliceert dat ASU structuur-modificerende (chondroprotectieve) effecten heeft. Uit verschillende in-vitro studies is het volgende gebleken:

  • ASU verhoogt de basale synthese van aggrecan door chondrocyten (kraakbeencellen) en gaat de door IL-1 (interleukine- 1) geinduceerde daling van aggrecansynthese tegen.(15) Aggrecan is een belangrijk (macro)molecuul van de extracellulaire matrix, een groot proteoglycaan dat bijdraagt aan de viscoelasticiteit van kraakbeen. Kenmerk van osteoartritis is het (irreversibele) verlies van aggrecan. Het pro-inflammatoire cytokine IL-1 speelt een centrale rol bij kraakbeenafbraak.(4)
  • ASU remt de activiteit van IL-1 en stimuleert de collageensynthese door chondrocyten en synoviocyten (cellen die het synovium vormen en het gewrichtsoppervlak bekleden).(19)
  • ASU remt (op dosisafhankelijke wijze) de spontane en door IL-1β geinduceerde productie van MMP-3 (matrix metalloproteinase- 3), collagenase, IL-6, IL-8 en prostaglandine E2 (PGE2) door humane (osteoartritis) chondrocyten. Deze enzymen en ontstekingsmediatoren bevorderen de afbraak van kraakbeensubstantie.( 15,20)
  • ASU remt de door IL-1 geinduceerde afname van de synthese van TIMP-1 (tissue inhibitor of metalloproteinases), een weefsel glycoproteine dat kraakbeenafbraak tegengaat door het remmen van matrix metalloproteinases (MMP’s), enzymen die zorgen voor afbraak van de extracellulaire matrix.(15,20)
  • ASU verlaagt de productie door geactiveerde chondrocyten van MIP-1 (macrophage inflammatory protein-1), een chemokine dat ontstekingscellen aantrekt en de gewrichtsontsteking aanwakkert.(15)
  • ASU stimuleert de productie van TGF-β1, een cytokine dat de kraakbeenopbouw en –eparatie bevordert door het stimuleren van de productie van extracellulaire matrix (collageen type II, proteoglycanen) door chondrocyten en het remmen van kraakbeenafbraak onder invloed van IL-1.(4,15) TGF-β komt tot expressie in chondrocyten en osteoblasten en is aanwezig in de kraakbeenmatrix.(4)
  • ASU stimuleert de expressie van TGF-β1, TGF-β2 en PAI-1 (plasminogen activator inhibitor 1) door chondrocyten uit gewrichtskraakbeen, wat suggereert dat ASU de synthese en reparatie van extracellulaire kraakbeenmatrix componenten bevordert.(18) PAI-1 remt de activering van MMP’s (matrix metalloproteinasen).
  • ASU voorkomt dat bij osteoartritis betrokken osteoblasten (uit het onderliggende subchondrale botweefsel) de productie van kraakbeen matrixeiwitten door chondrocyten remmen.(17)
  • ASU gaat het ontstekingsproces in kraakbeen tegen door remming van de genexpressie van TNF-α, IL-1β, COX-2 (cyclooxygenase-2) en iNOS (inducible nitric oxide synthase) en verlaging van de productie van PGE2 en NO (stikstofmono- oxide) in chondrocyten en monocyten/ macrofagen.(16) PGE2 (prostaglandine E2) speelt een belangrijke rol in de pathogenese van osteoartritis. PGE2 draagt bij aan gewrichtsontsteking, kraakbeenafbraak, botresorptie en ontstekingspijn en induceert de productie van andere pro-inflammatoire mediatoren waaronder NO, MMP’s en cytokines.
  • ASU voorkomt activering van chondrocyten door IL-1β en (door mechanische stress geinduceerde) NF-kB. NF-kB (nuclear factor kappa B) activering is essentieel voor de expressie van diverse genen die corresponderen met proinflammatoire mediatoren zoals IL-6, IL-8, MIP-1β (macrophage inflammatory protein-1β), NO (stikstofmonoxide), PGE2 en katabole enzymen zoals MMP-3 en MMP-13.(1)

Dierexperimenteel onderzoek

Uit dierexperimenteel onderzoek is gebleken dat ASU chondroprotectieve eigenschappen bezit en de progressie van osteoartritis remt:

  • In een placebogecontroleerde studie met honden met osteoartritis zorgde suppletie met ASU (300 mg/dag of 300 mg per drie dagen gedurende 3 maanden) voor significante verhoging van de spiegels van TGF-β1 en TGF-β2 in de gewrichtsvloeistof.(4) Deze groeifactoren stimuleren de aanmaak van kraakbeencomponenten.
  • De werkzaamheid van ASU werd vergeleken met placebo bij 16 paarden met experimenteel geinduceerde osteoartrtitis.(21) Na 70 dagen constateerden de onderzoekers dat de gewrichten van de paarden die ASU hadden gekregen in een significant betere conditie verkeerden (minder verlies van kraakbeen, minder synoviale bloedingen, grotere aanmaak van kraakbeensubstantie) dan de paarden die placebo hadden gekregen.
  • Bij schapen met experimenteel geinduceerde osteoartritis (meniscusverwijdering) resulteerde suppletie met ASU tot significante verbetering van de kraakbeenaanmaak.( 22)
  • In een acht weken durende placebogecontroleerde dierstudie zorgde ASU (10 mg/kg/dag) bij honden met geinduceerde osteoartritis voor vertraging van het ziekteproces, mede door inhibitie van de enzymen iNOS (inducible nitric oxide synthase) en MMP-13 (matrix metalloproteinase- 13), belangrijke mediatoren van structurele veranderingen die optreden bij osteoartritis.(23) MMP-13 is betrokken bij de afbraak van collageen type II in kraakbeen en subchondrale botresorptie en botremodellering. Het door iNOS geproduceerde NO (stikstofmonoxide) remt de synthese van kraakbeen matrix componenten, draagt bij aan het afsterven van chondrocyten en verhoogt de schadelijke effecten van IL- 1β.

Overige effecten van ASU

ASU beschermt mogelijk het tandvlees tegen afbraak bij periodontitis (tandvleesontsteking). In laboratoriumonderzoek remde ASU de productie van (weefselafbrekende) matrix metalloproteinasen door fibroblasten uit ontstoken tandvlees, geinduceerd door de ontstekingsmediator IL-1.(24)

Dieronderzoek suggereert dat ASU (in een hoge dosis) antioxidatieve en neuroprotectieve effecten heeft en hersenweefsel beschermt tegen beschadiging als gevolg van (cerebrale) ischemie (onvoldoende doorbloeding) en daaropvolgende reperfusie (herstel van de doorbloeding met toename van oxidatieve stress).(25) De onderzoekers denken dat ASU een geschikt supplement kan zijn voor mensen met een verhoogde kans op cerebrovasculaire ziekten (TIA, beroerte, hersenbloeding).

Synergie ASU en EGCG uit groene thee

Groene thee of een supplement met groene thee-extract versterkt mogelijk het therapeutische effect van ASU. Uit in-vitro onderzoek is gebleken dat het ontstekingsremmende effect van ASU groter is in combinatie met EGCG (epigallocatechinegallaat) uit groene thee.(26) ASU en EGCG remden synergetisch de expressie van het ontstekingsenzym COX-2 (cyclooxygenase- 2) en daarmee de PGE2-synthese door chondrocyten, die waren geactiveerd door IL-1 en TNF-α.

Dosering en veiligheid

De adviesdosering van ASU is 300 mg per dag. Het duurt 2 weken tot 2 maanden voordat de effecten van suppletie merkbaar worden. ASU is een veilig supplement en heeft een zeer lage toxiciteit; in Frankrijk wordt ASU al 15 jaar op grote schaal voorgeschreven bij osteoartritis zonder noemenswaardige problemen. ASU kan in een enkel geval milde maagdarmklachten of hoofdpijn uitlokken. Er zijn geen significante interacties van ASU met reguliere medicijnen bekend.

Literatuur

  1. Gabay O et al. Stress-induced signaling pathways in hyalin chondrocytes: inhibition by Avocado-Soybean Unsaponifiables (ASU). Osteoarthritis Cartilage 2008;16:373-84.
  2. Henrotin Y. Avocado/soybean unsaponifiable (ASU) to treat osteoarthritis: a clarification. Osteoarthritis Cartilage. 2008;16(9):1118-9.
  3. Ding C et al. Do NSAIDs affect longitudinal changes in knee cartilage volume and knee cartilage defects in older adults? Am J Med. 2009;122(9):836-42.
  4. Altinel L et al. Treatment with unsaponifiable extracts of avocado and soybean increases TGF-beta1 and TGF-beta2 levels in canine joint fluid. Tohoku J Exp Med. 2007;211(2):181-6.
  5. Lippiello L et al. Metabolic effects of avocado/soy unsaponifiables on articular chondrocytes. Evid Based Complement Alternat Med. 2008;5(2):191-7.
  6. Little CV et al. Herbal therapy for treating osteoarthritis. Cochrane Database Syst Rev. 2001;(1):CD002947.
  7. Chrubasik JE et al. Evidence of effectiveness of herbal antiinflammatory drugs in the treatment of painful osteoarthritis and chronic low back pain. Phytother Res. 2007;21(7):675-83.
  8. Ernst E. Avocado-soybean unsaponifiables (ASU) for osteoarthritis - a systematic review. Clinical Rheumatology 2003;22:285-288.
  9. Blotman F et al. Efficacy and safety of avocado/soybean unsaponifiables in the treatment of symptomatic osteoarthritis of the knee and hip. A prospective, multicenter, threemonth, randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Revue Du Rhumatisme (English Ed.) 1997;64:825-834.
  10. Appelboom T et al. Symptoms modifying effect of avocado/ soybean unsaponifiables (ASU) in knee osteoarthritis. A double blind, prospective, placebo-controlled study. Scandinavian Journal of Rheumatology 2001;30:242-247.
  11. Maheu E et al. Symptomatic efficacy of avocado/soybean unsaponifiables in the treatment of osteoarthritis of the knee and hip: a prospective, randomized, double-blind, placebocontrolled, multicenter clinical trial with a six-month treatment period and a two-month followup demonstrating a persistent effect. Arthritis and Rheumatism 1998;41:81-91.
  12. Lequesne M et al. Structural effect of avocado/soybean unsaponifiables on joint space loss in osteoarthritis of the hip. Arthritis and Rheumatism 2002;47:50-58.
  13. Vitetta L et al. Alternative therapies for musculoskeletal conditions. Best Pract Res Clin Rheumatol. 2008;22(3):499-522.
  14. Christensen R et al. Symptomatic efficacy of avocadosoybean unsaponifiables (ASU) in osteoarthritis (OA) patients: a meta-analysis of randomized controlled trials. Osteoarthritis Cartilage. 2008;16(4):399-408.
  15. Henrotin YE et al. Avocado/soybean unsaponifiables increase aggrecan synthesis and reduce catabolic and proinflammatory mediator production by human osteoarthritic chondrocytes. J Rheumatol. 2003;30(8):1825-1834.
  16. Au RY et al. Avocado soybean unsaponifiables (ASU) suppress TNF-α IL-1β COX-2, iNOS gene expression, and prostaglandin E2 and nitric oxide production in articular chondrocytes and monocytes/macrophages. Osteoarthritis Cartilage 2007;15(11):1249-55.
  17. Henrotin YE et al. Avocado/soybean unsaponifiables prevent the inhibitory effect of osteoarthritic subchondral osteoblasts on aggrecan and type II collagen synthesis by chondrocytes. J Rheumatol 2006;33(8):1668-1678.
  18. Boumediene K et al. Avocado/soya unsaponifiables enhance the expression of transforming growth factor beta1 and beta2 in cultured articular chondrocytes. Arthritis Rheum 1999;42(1):148-56.
  19. Mauviel A et al. Effects of unsaponifiable extracts of avocado/ soy beans (PIAS) on the production of collagen by cultures of synoviocytes, articular chondrocytes and skin fibroblasts. Rev Rhum Mal Osteoartic 1989;56(2):207-11.
  20. Henrotin YE et al. Effects of three avocado/soybean unsaponifiable mixtures on metalloproteinases, cytokines and prostaglandin E2 production by human articular chondrocytes. Clin Rheumatol 1998;17(1):31-39. 
  21. Kawcak CE et al. Evaluation of avocado and soybean unsaponifiable extracts for treatment of horses with experimentally induced osteoarthritis. Am J Vet Res. 2007;68(6):598-604.
  22. Cake MA et al. Modification of articular cartilage and subchondral bone pathology in an ovine meniscectomy model of osteoarthritis by avocado and soya unsaponifiables (ASU). Osteoarthritis Cartilage 2000;8(6):404-11.
  23. Boileau C et al. Protective effects of total fraction of avocado/ soybean unsaponifiables on the structural changes in experimental dog osteoarthritis: inhibition of nitric oxide synthase and matrix metalloproteinase-13. Arthritis Res Ther. 2009;11(2):R41. http://arthritis-research.com/content/11/2/ R41
  24. Kut-Lasserre C et al. Effect of avocado and soybean unsaponifiables on gelatinase A (MMP-2), stromelysin 1 (MMP-3), and tissue inhibitors of matrix metalloproteinase (TIMP- 1 and TIMP- 2) secretion by human fibroblasts in culture. J Periodontol. 2001;72(12):1685-94.
  25. Yaman M et al. Oral administration of avocado soybean unsaponifiables (ASU) reduces ischemic damage in the rat hippocampus. Arch Med Res. 2007;38(5):489-94.
  26. Heinecke LF et al. Inhibition of cyclooxygenase-2 expression and prostaglandin E2 production in chondrocytes by avocado soybean unsaponifiables and epigallocatechin gallate. Osteoarthritis Cartilage 2009. doi:10.1016/j.joca.2009.08.015
Copyright © 2025 Stichting Orthokennis. Alle rechten voorbehouden. Op alle teksten, afbeeldingen, foto's, figuren, tabellen en overige informatie op deze website berust het kopijrecht/auteursrecht. Niets van deze website mag zonder toestemming van Stichting Orthokennis worden overgenomen of gekopieerd. Deze informatie mag wel worden bekeken op een scherm, gedownload worden of geprint worden, mits dit geschied voor persoonlijk, informatief en niet-commercieel gebruik, mits de informatie niet gewijzigd wordt, mits de volgende copyright-tekst in elke copy aanwezig is: “Copyright © Stichting Orthokennis”, mits copyright, handelsmerk en andere van toepassing zijnde teksten niet worden verwijderd en mits de informatie niet wordt gebruikt in een ander werk of publicatie in welk medium dan ook.