Vitamine K is belangrijker voor onze gezondheid dan we voorheen dachten. De vitamine ondersteunt niet alleen de bloedstolling, een functie van vitamine K die al heel lang bekend is. Ook is vitamine K essentieel voor de activiteit van een speciaal weefseleiwit (matrix Gla proteïne) dat door het binden van calcium helpt bij het soepel en elastisch houden van de slagaderwand, het gewrichtskraakbeen en andere zachte weefsels in het lichaam. Daarnaast is vitamine K onontbeerlijk voor de activiteit van osteocalcine, een boteiwit dat een belangrijke rol speelt bij de vorming en instandhouding van gezond en goed gemineraliseerd botweefsel. Deze nieuwe functies vervult vitamine K2 (menaquinon) veel beter dan vitamine K1 (fylloquinon), de voornaamste bron van vitamine K in westerse voeding. Menaquinon (MK) kan bestaan uit MK-4, MK-6, MK-7, MK-8 en MK-9, die zich van elkaar onderscheiden door de lengte van de zijketen. Vitamine K in westerse voeding bestaat voor 90% uit het slecht opneembare K1 en slechts voor 10% uit K2 dat uitstekend wordt opgenomen. Er is wetenschappelijk bewijs dat de vitamine K-inname van veel volwassenen en kinderen onvoldoende is voor een optimale vitamine K-status.
Menaquinon-7 (MK-7) is een krachtige, natuurlijke vorm van vitamine K2 geproduceerd door fermentatie. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat MK-7 de meest effectieve vorm van vitamine K is om de vitamine K-status in het lichaam te optimaliseren. MK-7 heeft een veel hogere biologische beschikbaarheid dan vitamine K1, maar ook dan andere vormen van K2 (zoals MK-4, MK-6 en MK-9). Natuurlijke vitamine K2 bevat vaak naast MK-7 ook wat MK-4, MK-6 en MK-9, maar deze andere vormen kunnen voor concurrentie zorgen en de biologische beschikbaarheid van het preparaat verminderen. Let er op dat er bij combinatiepreparaten, waar naast mineralen (zoals calcium en magnesium) ook vitamine K2 in voorkomt, gebruik is gemaakt van een zogenaamde geëncapsuleerde vorm van vitamine K2, omdat de combinatie met een hoge dosering mineralen ervoor kan zorgen dat het gehalte vitamine K2 kan teruglopen.
Inadequate stolling (langere bloedingstijd, spontane bloedingen, blauwe plekken, bloedneus, menorragie, hematurie), versnelde afname van elasticiteit van de vaten, osteoporose
Bij gebruik van een coumarinederivaat (een specifiek type antistollingsmiddel zoals fenprocoumon, acenocoumarol en warfarine waarvan de werking is gebaseerd op vitamine K-antagonisme); suppletie met vitamine K2 alleen onder begeleiding van een (orthomoleculair) arts met zorgvuldige monitoring van de INR.
Algemene onderhoudsdosering: 90-180 mcg per dag
Mensen die vitamine K-antagonisten (bepaalde antistollingsmiddelen) innemen, doen er goed aan vitamine K2 uitsluitend in overleg en onder controle van een arts te gebruiken.
Vitamine K2 heeft een lage toxiciteit. In met name Japanse studies zijn zonder nadelige bijwerkingen doseringen tot 45 mg (45000 mcg) vitamine K2 (als MK-4) per dag gebruikt. Ook zeer hoge doseringen vitamine K2 geven geen aanleiding tot een verhoogde vorming of activiteit van stollingseiwitten en leiden dus niet tot hypercoagulatie. De stollingseiwitten in de lever worden geactiveerd door vitamine K2 en als ze eenmaal maximaal zijn geactiveerd, werkt het bloedstollingssysteem optimaal en is overactivatie hiervan door vitamine K2 niet mogelijk.
1. Gordeladze JO ed. Vitamin K2 - vital for health and wellbeing. InTech, 2017. ISBN 978-953-51-3020-8
2. Halder M et al. Vitamin K: double bonds beyond coagulation insights into differences between vitamin K1 and K2 in health and disease. Int J Mol Sci. 2019;20(4).
3. Vermeer C. Vitamin K: the effect on health beyond coagulation - an overview. Food Nutr Res. 2012;56.
4. Schwalfenberg GK. Vitamins K1 and K2: the emerging group of vitamins required for human health. J Nutr Metab. 2017;2017:6254836.
5. Myneni VD et al. Regulation of bone remodeling by vitamin K2. Oral Dis. 2017;23:1021-8.
6. Van Summeren MJ et al. The effect of menaquinone-7 (vitamin K 2) supplementation on osteocalcin carboxylation in healthy prepubertal children. Br J Nutr. 2009;102:1171-8.
7. Van Ballegooijen AJ et al. The role of vitamin K status in cardiovascular health: evidence from observational and clinical studies. Curr Nutr Rep. 2017;6:197-205.
8. Theuwissen E et al. The role of vitamin K in soft-tissue calcification. Adv Nutr. 2012;3:166-73.
9. El Asmar MS et al. Vitamin K dependent proteins and the role of vitamin K2 in the modulation of vascular calcification: a review. Oman Med J. 2014;29:172-7.
10. Weijs B et al. Patients using vitamin K antagonists show increased levels of coronary calcification: an observational study in low-risk atrial fibrillation patients. Eur Heart J. 2011;32:2555-62.
11. Dam V et al. Association between vitamin K and the metabolic syndrome: a 10-year follow-up study in adults. J Clin Endocrinol Metab. 2015;100:2472-9.
12. McFarlin BK et al. Oral consumption of vitamin K2 for 8 weeks associated with increased maximal cardiac output during exercise. Altern Ther Health Med. 2017;23:26-32.
13. Zheng S et al. The efficacy of vitamin K on vascular calcification for chronic renal failure patient receiving dialysis. Int J Clin Exp Med. 2016;9:18092-7.
14. Habu D et al. Role of vitamin K2 in the development of hepatocellular carcinoma in women with viral cirrhosis of the liver. JAMA. 2004;292:358-61.
15. Samykutty A et al. Vitamin K2, a naturally occurring menaquinone, exerts therapeutic effects on both hormone-dependent and hormone-independent prostate cancer cells. Evid Based Complement Alternat Med. 2013;2013:287358.
16. Maresz K. Proper calcium use: vitamin K2 as a promoter of bone and cardiovascular Health. Integr Med (Encinitas). 2015;14:34-9.
17. Krzyżanowska P et al. Exogenous and endogenous determinants of vitamin K status in cystic fibrosis. Sci Rep. 2015;5:12000.
18. Nakajima S et al. Association of vitamin K deficiency with bone metabolism and clinical disease activity in inflammatory bowel disease. Nutrition. 2011;27:1023-8.
19. Abdel-Rahman MS et al. Menaquinone-7 as a novel pharmacological therapy in the treatment of rheumatoid arthritis: A clinical study. Eur J Pharmacol. 2015;761:273-8.
20. Harshman SG. The role of vitamin K in chronic aging diseases: inflammation, cardiovascular disease, and osteoarthritis. Curr Nutr Rep. 2016;5:90–8.
21. Popescu A et al. Vitamin K2 holds promise for Alzheimer's prevention and treatment. Nutrients. 2021;13:2206.